Elif KARACA
JP Morgan Türkiye Genel Müdürü Mustafa Bağrıaçık Türk bankalarının dünyanın en âlâ yönetilen bankaları ortasında olduğunu söyledi. DÜNYA’ya konuşan Bağrıaçık, uzun vadeli bir bakış açısıyla Türk bankacılık dalında muazzam bir potansiyel gördüklerini söz etti. JP Morgan Kurumsal Bankacılık Küresel Lideri Sjoerd Leenart da yüksek faiz oranları ve güçlü kredi kalitesinin şu anda banka gelirlerine değerli katkı sağladığını, orta vadede ise bankaların resesyon ve kredi ziyanı telaşlarından etkilenmesini beklediklerini belirtti.
JP Morgan Türkiye Genel Müdürü Mustafa Bağrıaçık Türk bankalarının dünyanın en yeterli yönetilen bankaları ortasında olduğunu, uzun vadeli bir bakış açısıyla Türk bankacılık bölümünde muazzam bir potansiyel görmeye devam ettiklerini söyledi. DÜNYA’ya konuşan Bağrıaçık, Türk bankalarının hem global arenada hem de yurtiçinde artan dalgalanmaya karşın, bilançolarını ihtiyatlı bir halde yönettiklerini, güçlü yarar artışı sağladıklarını ve sermayelerini koruduklarını tabir etti.
JP Morgan Kurumsal Bankacılık Küresel Lideri Sjoerd Leenart da yüksek faiz oranları ve güçlü kredi kalitesinin şu anda banka gelirlerine kıymetli bir katkı sağladığını, orta vadede ise, bankaların resesyon ve kredi ziyanı kaygılarından etkilenmesini beklediklerini belirtti. Bankacılık kesimindeki global görünüm ve beklentileri ortak söyleşide DÜNYA’ya kıymetlendiren Leenart bankaların global finansal sistemdeki rolünün, muhakkak finansal hizmetlerin sunulmasında klasik bankalarla rekabet eden, fakat bankacılık düzenleme sistemlerinin dışında kalan ödeme şirketleri ve fintech’ler gibi banka dışı kuruluşların olağanüstü büyüklüğünden dolayı azaldığına da dikkat çekti. Küresel ekonomiye ilişkin sorularımızı da yanıtlayan Leenart ABD’de kısa vadede resesyon riskinin düşük olduğunu, zira özel bölümün hayli dirençli göründüğünü, manşet enflasyondaki düşüşün kırılganlıktan çok esnekliğe işaret ettiğini söyledi.
-Türk bankacılık dalının son periyottaki performansı hakkında genel bir kıymetlendirme yapabilir misiniz?
Mustafa Bağrıaçık: Türk bankaları, dünyanın en düzgün yönetilen bankaları ortasında. Geçtiğimiz on yıllar boyunca birçok kere makroekonomik zorlukların üstesinden gelmeyi başaran Türk bankaları için bu yıl bir istisna değil. Hem global arenada hem de yurtiçinde artan dalgalanmaya karşın, Türk bankaları bilançolarını ihtiyatlı bir biçimde yönettiler, güçlü kar artışı sağladılar ve sermayelerini korudular. Uzun vadeli bir bakış açısıyla Türk bankacılık kesiminde muazzam bir potansiyel görmeye devam ediyoruz.
-Küresel iktisadın durumuna bağlı kırılganlıklar, finans dalındaki riskler ve resesyon beklentileri dikkate alındığında, global bankacılık sisteminin önümüzdeki devirde görünümü sizce nasıl olacak?
Sjoerd Leenart: Büyük bankalar, global sistemik değerli bankaların (GSIBs) güçlü Q3 sonuçlarının da katkısıyla S&P 500 ortalamasının üzerinde performans gösterdi. Bölgesel bankalardaki durumda ise biraz daha ayrışmalar kelam konusu. Yüksek faiz oranları ve güçlü kredi kalitesi şu anda banka gelirlerine değerli bir katkı sağlıyor. Orta vadede ise, bankaların resesyon ve kredi ziyanı telaşlarından etkilenmesini bekliyoruz. Artan kredi ziyanı karşılıkları, kredi büyümesinde yavaşlama ve zayıf piyasalar, ek faiz artışlarının sağlayacağı katkıyı dengeleyeceği için birtakım beklentilerimizi aşağı çekiyoruz. Sermaye piyasalarındaki duruma karşın ticari kredi büyümesi yavaşlayacak üzere görünüyor. Sermaye piyasalarındaki aktiviteye ait kasvetler devam ediyor. Kredi kalitesi ise genel olarak güçlü görünüyor. Bankalar, bir ölçü artan sermaye rasyolarıyla, sermaye bakımından düzgün durumdalar.
-Küresel bankacılık sistemi, pandemi sonrası ve savaş kaynaklı krize karşı gösterdiği direnç bakımından 2009’daki global kriz periyoduyla kıyaslandığında sizce daha güçlü bir durumda mı?
Sjoerd Leenart: Bankalar, COVID-19 krizi sırasında mükemmel bir performans sergiledi. ABD hükümeti, COVID-19’un dünya ekonomilerinin büyük kısmını fiilen kapatacak bir salgın olduğunu fark ettikten birkaç gün sonra gibisi görülmemiş bir süratle harekete geçti. Global Ekonomik Kriz’dekinden farklı olarak bankaların büyük kısmı tahlilin bir kesimi oldu. Ve tekrar Global Ekonomik Kriz’dekinden farklı olarak ABD iktisadı COVID-19 sakinliğine girerken düzgün bir durumdaydı. Evet, elbette, büyük hükümet hareketlerinin bireylere, şirketlere (bankalar dahil) ve genel olarak iktisada kıymetli ölçüde yardımcı olduğu doğrudur. Fakat bankaların COVID-19 krizi sırasında mükemmel bir performans gösterdiğini de belirtmek gerekiyor. Gerilim testlerinin sonuçları, bankaların ekonomiyi finanse ederken bu harikulâde şartlara da dayanabileceğini gösterdi.
-ABD’de Fed, Avrupa’da ECB yüksek enflasyonla çaba ediyor. Ekonomilerini derin bir sakinliğe sokmadan bunu başarabilecekler mi?
Sjoerd Leenart: ABD’de kısa vadede yani önümüzdeki altı ayda resesyon riski düşük, zira özel kesim epeyce dirençli ve manşet enflasyondaki düşüş kırılganlıktan çok esnekliğe işaret ediyor. Bununla birlikte, finansal sıkılaştırma riskleri, öngörülmesi sıkıntı alanlarda direkt gerilime dönüşüyor ve en büyük risk, daha ilerideki bir vakitte (muhtemelen bundan 12-18 ay sonra) şekillenecek olan merkez bankası kaynaklı bir sakinlik üzere görünüyor.
ABD’nin üçüncü çeyrekteki GSYH büyümesi, ABD ve gelişmiş ekonomilerdeki güçlü tüketici harcamaları güçlü istihdam yararları ve fiyatlardaki artışın yüksek tüketici fiyatlarını dengelemesiyle %2,5 – %3 ortasında seyrediyor. Bununla birlikte, fiyat ve fiyat belirlemesini etkileyen sıkı işgücü piyasası şartlarının önderliğinde enflasyon süreci değişiyor ve enflasyonun kusursuz bir biçimde düşürülmesi pek mümkün görünmüyor. Mali transfer düzeneği uzun ve değişken gecikmelerle ilerlediğinden, Fed, %5 düzeylerine ulaşılana kadar faiz artırımlarını duraklatamayabilir. Sabırsız ve sonuç odaklı bir Fed’in uygun sıkılaştırma seviyesini aşma riski artıyor. Batı Avrupa ekonomisinin 2023’ün birinci yarısında %0,6 oranında daralmasını bekliyoruz, zira bu yılın son çeyreğinde güç fiyat şoku nedeniyle büyüme dururken manşet enflasyon aşağı inmiyor. Uygulanan maliye siyaseti darbeleri yumuşattığı için bunu bir resesyondan çok daralma olarak görüyoruz. Almanya, hane halkı ve KOBİ’ler için aralık ayı gaz faturalarını tamamen karşılayacak ve ardından Mart 2023’ten itibaren bir yıl boyunca olağan kullanımın %80’ini sübvanse edecek bir paket açıkladı. Siyaset yapıcıların yük paylaşımı konusunda on yıl öncesine kıyasla farklı düşünmesiyle bölge genelindeki esneklik yayılma riskini sonlandırırken, Birleşik Krallık örneğini kendine mahsus olarak görüyoruz.
“Bankaların küresel finansal sistemdeki rolü azalıyor”
Sjoerd Leenart: Bankaların global finansal sistemdeki rolünün, makul finansal hizmetlerin sunulmasında klasik bankalarla rekabet eden, fakat bankacılık düzenleme sistemlerinin dışında kalan, ödeme şirketleri ve fintech’lerden borsalara ve Big Tech’e kadar banka dışı kuruluşların inanılmaz büyüklüğünden ötürü azaldığına da dikkat çekmek gerekiyor. Şu anda %100 dijital olan büyük teknoloji şirketlerinin yüz milyonlarca müşterisi, muazzam data kaynakları ve tescilli sistemleri var ve bunların tümü onlara harikulâde bir rekabet avantajı sağlıyor. Amerika’nın 4.000’den fazla bankası ortasında birçok birleşme gerçekleşebilir. Öteki şirketler, banka-fintech birleşmeleri yahut yalnızca fintech’ler ortasındaki birleşmeler dahil olmak üzere farklı stratejiler deneyecek. Kazananların yanı sıra çok sayıda zayiat olacak, hepsinin yeterli performans göstermesi mümkün değil.
